Weekendoverpeinzing: expert in menselijk gedrag

Dit weekend werd ik geïnspireerd door een artikel welke @KarenRomme in haar twittertijdlijn plaatste. Zij was verrast dat die tweet vele malen werd geretweet. Wie durft zich hierna nog social media expert te noemen?

• Social media ‘experts’ niet meer te tellen, rust en zelfs enige gezonde twijfel in dit landschap mag gewoon niet
• Samen met Bram Alkema op zoek naar antwoorden en rust in dit vakgebied……


Wat maakt de ene mens onderscheidend in kennis ten opzichte van de ander? En wanneer mag je jezelf expert noemen? Of zelfs goeroe? Op het gebied van social media moet je dieper graven dan alleen maar het oppervlakkig oppakken van wat termen en gereedschappen. En dan kom je tot de conclusie dat je dus iets gaat ‘onderwijzen’ op het gebied van menselijk gedrag. Ja, daar zijn specialisten voor te vinden op alle mogelijke deelterreinen: psychologen, filosofen, pedagogen, sociologen en nog minstens net zoveel afgeleide specialismen.

Het aanbod van trainingen door ‘experts’ op dit gebied is natuurlijk enorm en de marketing machines staan niet stil om elkaar af te troeven in de beloftes aan de cursist. Eerlijkheid speelt geen rol. Beloftes om in een middag twitterkoning te kunnen worden zijn eerder regel dan uitzondering. Ik zie ze vaak voorbij komen, trainingen van enkele honderden euro’s voor een middagje leren twitteren, heerlijk ontspannen in een 4 of 5 sterren hotel, een heerlijke lunch en dito borrel en je krijgt in sommige gevallen zelfs een diploma mee, op een fraai vormgegeven stukje papier. Staat toch weer goed op je CV. Ook ik heb wel eens gedacht dat ik hier geld op straat heb laten liggen, je zult toch maar elke keer 5 slachtoffers weten te strikken voor 200 euro, wat kosten eraf en je gaat voor een middagje met 800 euro naar huis. Maar ik zou me op voorhand schamen om zoiets aan te bieden.

Ja, ik doe één of hooguit twee keer per jaar een training op media gebied voor het Centrum voor Communicatie en Journalistiek in Utrecht. We puzzelen ons – langdurig – suf wat er nu precies wel en niet in moet, wie de doelgroep is, hoe lang het mag duren en wat het mag kosten. Zorgvuldig werkje, en dan nog beginnen we meteen aan het begin van zo een training te zeggen dat ook wij het niet precies weten en we ons in een learning by doing periode bevinden. Is dat de eerlijkheid die men verwacht? In drie avonden wordt je geen expert, dat moet je gewoon durven zeggen. ‘We geven u een overzicht van de bewegingen die wij in dit vakgebied met elkaar tegenkomen.’

Want de verwachtingen zijn minsten net zo hoog als het aanbod in de doorgaans fraaie folders. Deelnemers worden bijna gedwongen te denken wel expert te kunnen worden. Verwachtingsmanagement: eerlijkheid versus geldelijk gewin? Een opeenvolgend rijtje revoluties in het medialandschap: multimedia, crossmedia, social media en mobiele media plaatst social media in een geheel andere positie dan de rest. De rest gaat over kanalen en processen, social media gaat veel verder en heeft veel meer te maken met het menselijk gedrag in een maatschappij, cultuur, organisatiestructuur en individuele behoeften en (on)mogelijkheden. Niets van dat alles is in hokjes met keiharde conclusies te stoppen. Hier geen algemene keuzes voor kanalen en processen. Ja, we leven dus in een tijd dat ieder voor zich dat zelf moet leren en ervaren. Natuurlijk kan je iemand iets vertellen over de wijze waarop je een linkje kan leggen tussen Twitter en Facebook of tussen Slideshare en LinkedIn. Maar daar gaat het niet om. Ik maakte een keer mee dat nu een evaluatie van een training iemand teleurgesteld was in het feit dat ik niet had verteld hoe je een Twitter account moest aanmaken. Ondanks de door mij gevolgde training ’train the trainer’ stond ik met mijn mond vol tanden. Wat was er mis gegaan in het verwachtingspatroon versus de werkelijkheid?

Karen stuurde me nog een linkje met een training in 5 dagdelen waarna je zelfs een ‘praktijk diploma social media’ kon ‘ophalen. En het zal niet het enige aanbod zijn op dit gebied. De bomen en het bos? Ja, zo is het en ik kan u niet verder helpen. Ik kan alleen zeggen dat ik vaak ervaar dat mensen blij zijn met een stukje rust en dat het wel meevalt met al de opgefokte verwachtingen rondom social media. Het is vaak even wennen, omdat je als roepende in een woestijn tegen de stroom in iets anders beweert dan het opdringerige aanbod van velen. Dus nee, waarschijnlijk word ik dus nooit expert, want ik blijf zeggen dat ook ik het nog steeds niet precies weet. Wat ik wel ervaar is dat velen de rust om het niet precies te hoeven weten, waarderen…. Zucht…..