Weekendoverpeinzing: hoe lang nog winkelcentra?

Dingen blijven niet bestaan omdat we er nu eenmaal aan gewend zijn. Vroeger hadden we geen winkelcentra, nu wel, maar is dat in de toekomst ook nog zo? Grote ketens zoeken meer omzet via het geavanceerde web applicaties. De luie consument wordt on-line prima bediend en aankopen zijn allang niet meer beperkt tot virtuele producten als muziek, films of diensten als vliegreizen en vakanties.

• Vandaag artikel in regionale dagbladen: ‘Bezem door de winkelstraat’
• GfK Retail vandaag in de krant: ‘Verhoudingen in winkelcentra worden enorm op scherp gesteld door snelle opkomst webwinkels’
• Gevolgen crisis versnellen veranderend beeld van winkelcentra

Ketens veranderen en de consument weet die verandering te bereiken. Een fietsenrek nodig voor achterop de auto? On-line kopen bespaart al gauw enige tientjes en het product wordt netjes thuis afgeleverd. Maar ook een peperdure pot Sikkens verf gaat voor een tientje minder de deur uit bij een on-line verfspecialist. Kleding is al langer de normaalste zaak van de wereld. En Wehkamp weet al jaren dat de consument gewoon alles on-line wil en kan bestellen. En de prijs is in veel gevallen nog geen eens het belangrijkste argument. Het is gemak.

Is het tij te keren voor winkelcentra waar mensen ongemak ervaren? Torenhoge parkeertarieven worden keer op keer door gemeenteraden goedgekeurd om begrotingstekorten weg te werken. De overheid doet hetzelfde met de brandstofprijzen om de auto naar dat mooie centrum toe te brengen. Kale kosten voor een gemiddeld middagje winkelen gaan al gauw een tientje te boven.

Dixons, DynaByte, BelCompany en Action overgenomen
Maxeda verkocht De Bijenkorf, M&S en Hunkemüller
Praxis en Formido staan te koop
Halfords – van Macintosh – in de etalage
Belangstelling voor HEMA was te gering, nog in handen van Lion

De vraag voor mijn weekendoverpeinzing is dan ook: ‘Wie verandert de keten van winkelen 1.0 het meest? Zijn het de gemeentes die het publiek ontmoedigen de centra te bezoeken, of zijn het de slimme tussenhandelaren die vanuit industrieterreinen de consument direct bedienen met een slimme webshop?’ En welke rol speelt (nog steeds?) de economische crisis?

De grotere ketens die ‘vertegenwoordigd’ zijn in de steden hebben inmiddels ook al hun eigen webshops. Voorbeelden zijn o.a. HEMA en H&M, ketens die zich richten op relatief eenvoudige en goedkope aankopen. Op de website van Thuiswinkel is een indrukwekkende lijst te vinden van aangesloten leden, die voldoen aan diverse voorwaarden om als betrouwbaar te kunnen worden gewaarmerkt.

Is er binnen die ontwikkeling ruimte voor de kleinere winkelier? Het ontbreekt hem of haar enerzijds aan de noodzakelijke kennis en ook vaak aan de financiële middelen. Geen nieuw verschijnsel, de kleinere winkelier is al enige decennia geleden verjaagd uit de winkelcentra, daar de vastgoed bezitters meer geld wilden zien voor elke vierkante meter. Die prijzen kunnen alleen nog opgebracht worden door de hele grote ketens. Diezelfde ketens, waaronder de HEMA, zoeken ook steeds vaker naar goedkopere winkelpanden in kleinere plaatsen. Onlangs werd bij ons in Velserbroek een kleine HEMA geopend, nog kleiner dan het in hetzelfde winkelcentrum gevestigde Blokker filiaal.

Kortom, volop verschuivingen, wie waagt zich aan een toekomstbeeld van het Nederlandse winkelende publiek en de wijze waarop hun behoeften worden ingevuld? Zal het woord ‘winkelen’ uit het straatbeeld verdwijnen en kopen we binnenkort echt alles on-line?