Ondanks gratis opensource is bouwen websites niet gratis

De vergratisering van de maatschappij door vele voor de afnemer onzichtbare businessmodellen, vergt behendig onderhandelen om uiteindelijk toch wel geld te gaan zien voor arbeid die verricht moet worden. Opensource is zo een voorbeeld: gratis software, maar hoe dan verder?

Mening webbouwer maakt het steeds vaker mee, van zolderkamer ‘hobbyist’ tot en met MKB web specialisten. Hard werkende mensen: programmeurs, user interface designers, communicatie specialisten en database ontwerpers. Allemaal mensen die betaald moeten worden voor hun inspanningen. Het verkoop proces, voorafgaande aan de werkzaamheden is een kunst op zichzelf. Nee, een gemiddelde verkoper – als die titel nog bestaat – zegt allang niet meer een ‘website’ verkopen. Dat hebben we wel afgeleerd, we zijn op zijn minst marketing communicatie adviseurs, die in de ‘huid van de klant’ kruipen om te snappen wat er met de site – dat dan weer wel – gedaan moet worden.

Voorzichtig manouvreer je dan om de techniek heen, je zegt vooral niet dat je opensource gereedschappen gebruikt. Of juist wel? Want voordelen heeft het ook. Een wereldwijde community, als klant ben je dus niet afhankelijk van die ene persoon of die ene specialist bij dat ene bedrijf. Allemaal fijn. Maar op de valreep is opensource ook gratis. En dan moet de inkopende partij kennelijk het spel vanaf 0 euro gaan beginnen. Een moeizaam traject, want ja, wat kost een website? Voorheen werd een consultant betaald voor een uitgebreid vooronderzoek, welke al makkelijk 1000 euro per dag opleverde met een flinke toegevoegde waarde. Het zal nog wel voorkomen, maar in zijn algemeenheid zijn de tijden veranderd. Voorzonderzoek en stapels papier met functionele ontwerpeisen, zijn tegenwoordig eerder uitzondering dan regel.

Ja, dan blijft weinig over dan te onderhandelen over de prijs van het ‘maken’ van de website. Nee, de inkoper – die straks ook de koffie inkoopt – wil al die verschillende functies niet bespreken en alle aspecten die om de hoek komen kijken bij het maken van een offerte. Hij wil gewoon de prijs horen, want ook hij weet wel een neefje te vinden die met opensource gereedschappen een mooie site kan bouwen. Laatste zei iemand nog tegen mij: ‘Ach, je hebt sites tussen de 75 en 75 miljoen euro, dus zeg het maar’. Wat ga je dan doen, je kunt natuurlijk grappen met: ‘Ach, ergens daar tussenin komen we er wel uit’.

Toen ik vorige week het boek ‘De laatste Krant‘ las, moest ook ik natuurlijk wel lachen om de initiële kosten voor de basisopzet van de website van dag.nl, ruim 76.000 euro. Voor een gemiddelde nieuwssite gaat dat bedrag – naar ik oprecht hoop – tegenwoordig niet meer over de toonbank. Die tijd is wel voorbij, maar gratis is de andere kant. Dus nee, voor 1500 euro bouw je vrijwel geen website, die echt serieus wat moet gaan doen…… Als je een bak vol opensource tools hebt, heb je nog geen functionerende website, waarbij functioneren meer id dan een werkende webserver. Bouwen mag dan tegenwoordig niet meer primair programmeren zijn, het slim aan elkaar ‘knopen’ (integratie) van opensource tools vergt op zijn minst dezelfde inspanningen en intelligentie om alles naadloos op elkaar te laten integreren, teneiende te kunnen voldoen aan alle mogelijke eisen die aan een website worden gesteld. Want de primaire vraag is: ‘Wat moet de website gaan doen, voor wie en met wie?’ Die vraag wordt vaak niet beantwoord. De inkoper zit vaker met zijn mond vol tanden dan hij zelf door heeft.

Richtlijnen voor prijzen – ja, we blijven er toch maar over doorzeuren – zijn er eigenlijk niet. Uurtarieven en aantallen uren zijn vage begrippen, een vaste prijs is ook al zo moeilijk te bevatten, wat krijg je dan voor dat bedrag? Kan je dan zeggen tussen enkele duizenden euro’s voor een eenvoudig begin (weblog) tot enkele tienduizenden euro’s voor een hele complete MKB gerichte website (weblog, community, multisite, forum, enquetes, social media koppelingen/integratie etc. etc.) ? U mag het zeggen, maar voor niets in beweging komen, raad ik iedereen af. Ondanks opensource en de vergratisering van onze maatschappij. Waak voor uw zaak!